برای برنامه‌نویسان Back-End این واقعیت که دیتابیس بخش بسیار مهمی از فرایند توسعه یک اپلیکیشن به حساب می‌آید، یک موضوع جدی و غیر قابل بحث است. اما در این زمینه چالش‌هایی وجود دارد. برای مثال چگونگی تعامل برنامه سمت‌سرور با دیتابیس یکی از بزرگ‌ترین چالش‌هاست و در مرحله بعد شیوه تعامل با آن و اجرای دستورات این مسئله را دشوارتر می‌کند.

اما برای حل این مشکلات راهکارها و ابزارهای جدیدی ساخته شده که بسیاری از این مشکلات را حل می‌کند. زبان‌ها و فریمورک‌های برنامه نویسی مختلف برای راحتی بیشتر اتصال و تعامل با دیتابیس، کتابخانه‌ها و ابزارهای مختلفی را توسعه داده‌اند. لاراول نیز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین فریمورک‌های توسعه سمت سرور، برای این مشکل راهکارهایی را ارائه کرده است.

بسیاری از زبان‌های برنامه‌نویسی شئ‌گرا برای حل این مشکل از ORM یا Object Relational Mapper استفاده می‌کنند. PHP و فریمورک‌های آن نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از ORM قدرت می‌گیرند. ORM یک رویکرد برای حل مشکلات ارتباط‌گیری با دیتابیس براساس مدل برنامه نویسی شئ‌گرا است. بنابراین با استفاده از ORM دیگر نیازی نخواهد بود که به صورت سُنتی کدهای SQL بنویسیم و در نتیجه پیچیدگی‌های کمتری در پیش روی‌مان خواهد بود.

لاراول به عنوان یکی از بزرگ‌ترین فریمورک‌های توسعه سمت سرور تمرکز زیادی روی توسعه ORM سفارشی داشته و به همین دلیل برنامه‌نویسان آن شانس استفاده از یک ابزار استاندارد و حرفه‌ای برای کار روی ORM را دارند. نام این ORM استاندارد Eloquent است که ما در این دوره آموزشی قصد داریم به صورت تمام و کمال آن را آموزش دهیم.

Eloquent چیست؟

Eloquent یک ORM (Object Relational Mapping) برای فریم ورک Laravel است که به توسعه‌دهندگان PHP اجازه می‌دهد به راحتی با پایگاه‌های داده کار کنند. با استفاده از Eloquent، می‌توانید عملیات‌های پایگاه داده را با نوشتن کد PHP به جای SQL انجام دهید. این امر باعث می‌شود کار با داده‌ها آسان‌تر و قابل فهم‌تر باشد.

Eloquent به شما این امکان را می‌دهد که مدل‌هایی از جداول پایگاه داده‌ی خود ایجاد کنید. هر مدل متناظر با یک جدول در پایگاه داده است و هر نمونه از یک مدل متناظر با یک ردیف در آن جدول است. با استفاده از مدل‌ها، می‌توانید به راحتی داده‌ها را ایجاد، بروزرسانی و حذف کنید.

Eloquent همچنین دارای ویژگی‌های پیشرفته‌ای مانند روابط بین جداول (مانند one-to-many, many-to-many)، پاک‌ کردن نرم (Soft Deleting)، کش کردن نتایج، و موارد دیگر است که کار با پایگاه‌های داده را هم قدرتمند و هم انعطاف‌پذیر می‌کند.

ویژگی‌های Eloquent

• مدل‌سازی داده‌ها: امکان تعریف مدل‌ها برای جداول پایگاه داده، که هر مدل به طور مستقیم به یک جدول متصل است و نمایانگر ساختار داده‌ای آن جدول است.
• عملیات CRUD: فراهم آوردن یک رابط برای انجام عملیات ایجاد (Create)، خواندن (Read)، به‌روزرسانی (Update) و حذف (Delete) داده‌ها به طور مستقیم از طریق مدل‌ها.
• روابط بین جدولی: پشتیبانی از روابط بین جداول مانند one-to-one، one-to-many، many-to-one و many-to-many، که امکان مدیریت روابط پیچیده بین داده‌ها را فراهم می‌کند.
• بارگذاری آهسته (Lazy Loading) و پیش‌بارگذاری (Eager Loading): کنترل نحوه بارگذاری روابط بین مدل‌ها به منظور بهینه‌سازی عملکرد و جلوگیری از مشکل N+1.
• تبدیل خودکار Timestamp: ثبت زمان‌های ایجاد و به‌روزرسانی برای رکوردها به صورت خودکار.
• پاک کردن نرم (Soft Deletes): امکان حذف منطقی رکوردها از پایگاه داده بدون حذف فیزیکی، به این صورت که رکوردها قابل بازیابی هستند.
• تطبیق و تبدیل: امکان تعریف نحوه تبدیل داده‌های پایگاه داده به نوع‌های داده‌ای PHP و بالعکس، هنگام خواندن یا نوشتن داده‌ها.
• تعریف ویژگی‌های محاسبه شده: قابلیت افزودن ویژگی‌هایی به مدل که از مقادیر موجود در داده‌ها محاسبه می‌شوند.
• پیش‌فیلترها و سکوپ‌ها: امکان تعریف سکوپ‌های پیش‌فرض برای کوئری‌ها، که به سادگی قابل استفاده در کوئری‌های مختلف هستند.
• امنیت: Eloquent با استفاده از بسته‌بندی پارامترها به صورت خودکار از SQL Injection جلوگیری می‌کند.

سرفصل های دوره آموزش Eoquent در لاراول:

در این دوره از ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین مفاهیم Eloquent از جمله ساخت Model‌ها و بررسی ویژگی‌های آن شروع می کنیم و در قالب سناریوهای مختلف به مسائل پیشرفته‌تر و پیچیده‌تری مثل انواع روابط، بهینه سازی و performance و… خواهیم پرداخت.

در زیر به صورت خیلی کلی به چند مورد از سرفصل های این دوره اشاره شده:

• آشنایی با مفهوم ORM
• بررسی Model های Eloquent
• آشنایی با Attribute ها
• بررسی Mass alignment
• بررسی Casting
• بررسی Mutator ها
• بررسی Accessor ها
• بررسی Scope ها و انواع Scope
• بررسی Soft Delete
• بررسی Factory ها
• نحوه ساخت و استفاده از trait ها در Modelهای Eloquent
• بررسی مفصل Eloquent builder و متدهای مختلفش با مثالهای مختلف
• بررسی مفصل Collection ها با مثالهای مختلف
• بررسی مفاهیم lazy loading و eager loading
• نحوه track کردن تغییرات
• بررسی serialization
• بررسی API Resource ها
• آشنایی با transaction
• بررسی انواع روابط one-to-one ، one-to-many ، many-to-many به صورت کاربردی و در قالب مثال
• بررسی Polymorphism
• پیاده سازی جستجوی پیشرفته
• بهینه سازی و Performance

پیش‌نیازهای دوره

برای استفاده و یادگیری این دوره نیاز دارید که به صورت کامل کار با لاراول و همچنین شئ‌گرایی در PHP را بدانید. برای این موضوعات می‌توانید از دوره‌های آموزشی زیر استفاده کنید.