طراحی تجربه کاربری (UX) به فرآیندی گفته میشود که هدفش بهبود رضایت کاربر از یک محصول یا خدمت است. این فرآیند با تمرکز بر نیازها و انتظارات کاربران، طراحی رابط کاربری (UI)، تست و ارزیابی تجربه کاربری و بهبود مستمر محصول یا خدمت، سعی در ایجاد تجربهای مثبت و کارآمد برای کاربران دارد.
طراحی تجربه کاربری (UX) چیست؟
UX یا تجربه کاربری به احساس و تجربهای اشاره دارد که کاربر هنگام استفاده از یک محصول، وبسایت یا اپلیکیشن دارد. طراحی UX به این معناست که چگونه یک محصول یا خدمت را طراحی کنیم تا برای کاربران مفید، قابل استفاده، مطلوب و قابل اعتماد باشد.
اجزای اصلی طراحی تجربه کاربری:
۱-تحقیق کاربر:
درک نیازها، انتظارات و رفتارهای کاربران هدف.
۲-طراحی رابط کاربری (UI):
طراحی جنبههای بصری و تعاملی محصول.
۳-تست و ارزیابی:
ارزیابی و سنجش تجربه کاربری از طریق تست و بازخورد کاربران.
۴-بهبود مستمر:
بر اساس نتایج تست و بازخورد، بهبود و بهینهسازی محصول یا خدمت.
چرا UX مهم است؟
۱-افزایش رضایت کاربر:
یک طراحی UX خوب میتواند تجربه کاربری لذتبخش و رضایتبخشی را برای کاربران ایجاد کند.
۲-افزایش تعامل:
طراحی UX مناسب باعث میشود کاربران با محصول یا خدمت بیشتر درگیر شوند و از آن استفاده کنند.
۳-بهبود عملکرد:
یک طراحی UX خوب میتواند منجر به افزایش عملکرد و کارایی محصول یا خدمت شود.
۴-افزایش وفاداری مشتری:
تجربه کاربری مثبت میتواند باعث افزایش وفاداری مشتریان شود.
۵-کاهش هزینهها:
طراحی UX مناسب میتواند منجر به کاهش هزینههای پشتیبانی و نگهداری محصول یا خدمت شود.
تاریخچه
زمینه طراحی تجربه کاربری یک رشته طراحی مفهومی است و ریشه در عوامل انسانی و ارگونومی دارد. این فعالیت از اواخر دهه ۱۹۴۰ بر تعامل بین کاربران انسانی، ماشینها و محیطهای متنی برای طراحی سیستمهایی متمرکز شدهاست که به آن میپردازند. با گسترش رایانههای محل کار در اوایل دهه ۱۹۹۰، تجربه کاربر شروع به تبدیل شدن به یک بینش مثبت برای طراحان کرد. دونالد نورمن (Donald Norman)، استاد و محقق در طراحی، قابلیت استفاده و علوم شناختی، اصطلاح «تجربه کاربر» را ابداع کرد و آن را برای مخاطبان گستردهتری به ارمغان آورد.
محقق دونالد نورمن در گفتهای چنین میگوید:
«من این اصطلاح را اختراع کردم زیرا فکر میکردم رابط انسانی و قابلیت استفاده بسیار محدود است. من میخواستم تمام جنبههای تجربه فرد را با سیستم از جمله گرافیک طراحی صنعتی، رابط کاربری، تعامل فیزیکی و دفترچه راهنما پوشش دهم. از آن زمان این اصطلاح به طور گسترده گسترش یافتهاست، به طوری که شروع به از دست دادن معنای خود میکند.»
بحثی در جامعه طراحی تجربه کاربری در مورد تمرکز آن وجود دارد که تا حدی توسط محقق و متخصص طراحی، دان نورمن برانگیخته شدهاست. نورمن ادعا میکند که وقتی طراحان افراد را فقط به عنوان مشتری، مصرفکننده و کاربر توصیف میکنند، طراحان در معرض خطر کاهش توانایی آنها برای انجام طراحی خوب هستند.